Κυριακή 29 Δεκεμβρίου 2013

Τότε και τώρα Νο.4

You will be redirected to the new page in

seconds
Καθώς η χρονιά φτάνει στο τέλος της, έφτασε η στιγμή για ακόμη ένα Τότε και τώρα. Σε τούτη την 4η απόπειρα παρουσίασης και σύγκρισης φωτογραφιών του παρελθόντος με το παρόν, έδωσα έμφαση κυρίως στους χριστιανικούς ναούς της Πόλης. Τι θα ήταν άλλωστε η Πόλη δίχως τις εκκλησιές, την βυζαντινή κληρονομιά και την παρουσία του Ελληνισμού; Φυσικά αυτό το ερώτημα είναι ρητορικό και είναι σαν να ρωτάμε πως θα ήταν η ημέρα δίχως τον ήλιο.
Η παρουσίαση ξεκινά με την Αγιά-Σοφιά παραθέτοντας την ίδια φωτογραφία με τον άγνωστο φωτογράφο του παρελθόντος, ο οποίος με όμορφη καλλιτεχνική προσέγγιση θέλησε να την παρουσιάσει μέσα από την πύλη του κουλιγιέ του τεμένους Σουλτάναχμέτ. Μέσα από την πύλη, που βάζει ορατά όρια, ξανοίγεται το αρχιτεκτονικό θαύμα της Αγίας Σοφίας που η σοφία δημιουργίας του μοιάζει να καταργεί όρια, φυσικούς νόμους και να συνδέει αρμονικά τον επίγειο κόσμο με τον επουράνιο.

Τότε...η Αγία Σοφία με διαφορετική εξωτερική διακόσμηση από τον Ελβετό Fossati. Σε μια περιοχή αρκετά φτωχική την εποχή που τραβήχτηκε η φωτογραφία. Στις μέρες μας τα κάρα και τα άλογα εξέλειψαν και την θέση τους πήραν οι τουρίστες.

Τότε...
Φωτογραφία που απεικονίζει δύο μουσουλμάνους, μάλλον ιερωμένους, να συζητούν έξω από την εκκλησία του Αγίου Πέτρου και Μάρκου ή Hazreti Cabir Camii ή αλλιώς Atik Mustafa Paşa Camii (διάβασε εδώ). Από τότε υπάρχει η τροποποιημένη στέγη και ο τρούλος. Ο δρόμος χωμάτινος και αντί για τα κάγκελα που υπάρχουν στις μέρες μας, η περίφραξη ήταν από ξύλα. Για τον κόκορα που διασχίζει τον δρόμο όλο περηφάνια τα σχόλια απλά περιττεύουν. Κατά τα άλλα ο ναός παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητος, περνώντας από το Βυζάντιο, στην οθωμανική εποχή και έπειτα στις μέρες μας. Πόσο τρομερό είναι να κοιτώ και να ακουμπώ τις ίδιες πέτρες, τα ίδια τούβλα και να εισέρχομαι σε ιερούς ναούς όπως έκαναν οι προσκυνητές πριν χιλιάδες χρόνια.
Όπως τότε, έτσι και τώρα, στα μικρά σοκάκια βρίσκονται τα μεγάλα, τα σπουδαία!
...και τώρα
Μια φωτογραφία από την περιοχή του Εμινονού το 1919, κοντά στο σημείο που βρίσκεται το Ελ χάτς τιμουρτάς (δες εδώ)..
...στις μέρες μας ελάχιστα άλλαξαν. Μπορεί μερικά δέντρα να κόπηκαν μα νέα φυτεύτηκαν. Μερικά κτίρια ανηψώθηκαν  μα ο χώρος παρέμεινε πράσινος.
Ο μιναρές στα αριστερά απουσιάζει ενώ δεξιά διαφαίνεται καθαρά η προσθήκη κτίσματος άλλης αισθητικής και για τις ανάγκες του mihrap
Η ανατολική πλευρά της Μονής Παμμακαίστου στις μέρες μας
Ο ανέγγιχτος τρούλος του παρεκκλησίου της Θεοτόκου τότε. Τα τόξα και ο γύρω χώρος με την φυτομορφική και γεωμετρική έκφραση των αραβουργημάτων
Η άνω φωτογραφία απεικονίζει τον τρούλο του παρεκκλησίου στην Μονή Παμμακαρίστου (δες εδώ) παραδόξως απείραχτο παρ'ότι είναι από την εποχή που και το παρεκκλήσι χρησιμοποιούνταν ως τέμενος. Αυτό είναι κάτι που συνηθίζονταν σε μικρούς τρούλους και πλάγια κλίτη διότι καλύπτονταν με ξύλα αντί να καταστραφούν. Ήταν η πιο εύκολη λύση για την εφαρμογή της απαγόρευσης απεικόνισης ανθρώπινων προσώπων σε χώρους σε τεμένη. Έτσι εδώ, όπως και στην Μονή της Χώρας ημιτρούλια και τρούλοι παρρεκλησιών παρέμειναν ανέγγιχτοι
Ο τρούλος του παρρεκλησίου της Θεοτόκου στις μέρες μας. Το παρεκκλήσι λειτουργεί πλέον ως μουσείο σε αντίθεση με τον υπόλοιπο ναό
Στην παραπάνω φωτογραφία η Μονή Παμμακαρίστου παραπέμπει σε καλύβα. Στην νότια πλευρά υπάρχουν μεταγενέστερα τετράγωνα παράθυρα για τις ανάγκες του τεμένους.
Μετά την μετατροπή σε μουσείο τα παράθυρα αυτά σφραγίστηκαν με καμπυλωτές κόγχες που ταιριάζουν περισσότερο στα πρότυπα της περιόδου που χτίστηκε ο βυζαντινός ναός. Με την αλλαγή της ξύλινης κατασκευής φάνηκαν και τα στοιχεία των μεικτών πλεγμάτων κεραμόπλαστου διάκοσμου.
Η Μονή Παμμακαρίστου στις μέρες μας. Ένα μέρος που βρίσκομαι και θαυμάζω συχνά
Η Μονή της Χώρας τότε...
...και τώρα
Η φωτογραφία που ακολουθεί αποτέλεσε την μεγαλύτερη πρόκληση ως τώρα μα πιστεύω πως αξίζει να παρουσιαστεί για να καταδείξει μια Πόλη όχι πάρα πολλές δεκαετίες πρίν μα σίγουρα εντελώς διαφορετική. Στα δεξιά διακρίνεται η μικρή Αγία Σοφία (δες εδώ), δίπλα στις ράγες του τρένου ενώ απουσιάζει παντελώς η σημερινή παραλιακή λεωφόρος. Την θέση της κατέχουν απομεινάρια Τειχών, ξυλινες παράγκες, κάρα με άλογα και κομμάτι παραλίας.
Ο ναός του Αγίου Σέργιου και Βάκχου το 1955 με ένα τοπίο τόσο διαφορετικό από το σημερινό. Τώρα καταλαβαίνετε γιατί ακόμα μισόν αιώνα πιο πρίν η Λωξάντρα έπαιρνε πλοίο για να πάει από το Bakirköy στον Γαλατά.

Άνω δεξια διακρίνεται ο ναός του Αγίου Σέργιου και Βάκχου. Η φωτογραφία ήταν αδύνατον να αποτυπωθεί με περισσότερη ακρίβεια, εκτός και αν καβαλούσα τις ράγες του τρένου, με κίνδυνο να βρεθώ σε χρόνο ρεκόρ όχι στο Σιρκετζί μα στον άλλο κόσμο. Στα αριστερά εκεί που άλλοτε η Προποντίδα φιλούσε τα Τείχη, σήμερα απέραντες ασφάλτινες γλώσσες. Διακρίνονται αμυδρά απολιθώματα Τειχών.
Η είσοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Οθωμανική εποχή. Ελάχιστα άλλαξαν ως σήμερα. Μικρές μετατροπές στο φυλάκιο δεξιά αλλά και στην Πατριαρχική κατοικία λόγω πυρκαγιάς.
Η είσοδος σήμερα με την κεντρική πύλη να παραμένει συνεχώς κλειστή από τις 10 Απρίλη 1821, ημέρα απαγχονισμού του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε'
Το να βλέπω παλιό φωτογραφικό υλικό από την Πόλη με ευχαριστεί πάντα. Μα όταν βλέπω παιδιά να περπατούν ή να παίζουν έξω από τις εκκλησιές τότε τα συναισθήματα είναι ακόμη πιο δυνατά.
Παιδιά.....αχ παιδιά....Ρωμιόπουλα που πλέον δεν τα συναντά κανείς να παίζουν έξω από μαντρότοιχους εκκλησιών και που καταδεικνύει το μεγαλύτερο πρόβλημα της Ρωμιοσύνης του σήμερα, το δημογραφικό.
Τότε..έξω από το Οικουμενικό Πατριαρχείο παιδιά περπατούν ανέμελα. Στο τέλος της φωτογραφίας διακρίνεται πτέρυγα του Ευγενίδειου κτιρίου. Ένα Φανάρι από άλλες εποχές
Τώρα....τα παιδιά σπανίζουν σε τούτο το μικρό δρομάκι που γνώρισε τόσες πολλές ζωντανές στιγμές από παιδικά γέλια και φωνές
Τότε και τώρα.....πολλά άλλαξαν και άλλα παρέμειναν ως έχειν. Γύρω από τέτοια ζητήματα μπορούν να υπάρξουν ατελείωτες συζητήσεις και απόψεις. Το σίγουρο είναι πως η ενασχόληση με την συλλογή και σύγκριση Πολίτικων φωτογραφιών θα συνεχιστεί. Όσο θα βαστούν τα πόδια μου και θα κρατά το μεράκι μου, θα περπατώ, θα φωτογραφίζω, θα συγκρίνω, θα νοσταλγώ και θα χάνομαι στις διαστάσεις του χρόνου.
Άραγε σε 50 ή 100 χρόνια από τώρα πως θα φαντάζουν αυτές οι φωτογραφίες και ποιά θα μπορούσε να είναι η συνέχειά τους;

21 σχόλια:

  1. Θοδωρή παραμονές 2014, εύχομαι τα καλύτερα σε σένα και την οικογένεια σου. Εύχομαι οι καιροί να αποδειχθούν φιλεύσπλαχνοι και να συνεχίζουμε να απολαμβάνουμε την Βασιλεύουσα, ο καθένας μας με τις ευαισθησίες του και τις ανάγκες του. Φιλεύσπλαχνοι και μαζί σου ώστε να μη σε καταβάλει ο κάματος της ρουτίνας και του κορεσμού. Μας αρέσει ότι κάνεις. Μας ανακουφίζει και αρκετές φορές μας ανανεώνει. Keep Walking.
    Θανάσης απο την αιθαλομίχλη του Βόλου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ευχαριστώ Θανάση μου. Εύχομαι κάθε ευτυχία και σε σένα και στην δική σου οικογένεια και προσεχώς ένα νέο ευτυχισμένο και υγιές νέο έτος.
      Θοδώης

      Διαγραφή
  2. Χρήστος Ι. Δρούγκας - Ναύπλιον30 Δεκεμβρίου, 2013 01:48

    Θοδωρή, έκανες πάλι το θαύμα σου ! Μας συγκίνησες για πολλοστή φορά, βλέποντας
    την - πάλαι ποτέ - Βασιλεύουσα " εν ετέρα μορφή ".
    Εκείνο που εγώ διαπιστώνω είναι η καλλίτερη εικόνα, μάλλον η κατάσταση, των μνημείων.
    σε σχέση με το παρελθόν [ και όχι το απώτερο...] . Π.χ. η Μονή των Αγίων Σεργίου και
    Βάκχου, η Παμμακάριστος, ακόμα η Μονή Πέτρου και Μάρκου, κ.ά. ανδείχθηκαν με έργα
    ανακαινιστικά. Έπρεπε να δείς την Μονή Αγ.Σεργίου και Βάκχου [ Μικρή Αγιά-Σοφιά ] πως
    ήταν [ και συνέχιζε μέχρι πρίν 5-6 χρόνια ] όταν την πρωτ' αντίκρυσα το 1985. Πνιγμένη
    ανάμεσα σε παλαιά σπίτια, έτοιμα να καταρεύσουν, με στέγες από λαμαρίνες και γενικά
    μ'ια φτωχογειτονιά στο σύνολό της. Τώρα δεσπόζει στό κέντρο μιάς μικρής πλατειούλας,
    στρωμένης με γκαζόν, με λουλούδια , θάμνους και δένδρα
    Κάπως έτσι βελτιώθηκαν και τα άλλα μνημεία. Αψευδής μαρτυρία οι σύγχρονες ΦΩΤΟ.
    ΜΠΡΑΒΟ, γιατί δίνεις εικόνες , άγνωστες σε πολλούς.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Και εγώ συμφωνώ με την άποψή σου Χρήστο μου. Σε σχέση με το παρελθόν, η εικόνα του παρόντος είναι καλύτερη. Για το μέλλον έχω κάποιες επιφυλάξεις γιατί ενώ η τάση δείχνει κάτι αρνητικό να έρχεται στον τομέα αυτόν, παρ'όλα αυτά όλα παραμένουν ακόμα ρευστά. Γεροί να είμαστε και θα δούμε...
      Να είσαι και να περνάς καλά με υγεία και χαρά.
      Τα λέμε σύντομα από κοντά.
      Θοδωρής

      Διαγραφή
  3. Γεια σου, Θοδωρή!
    Ωραίες εικόνες, ωραίες λέξεις... Σχοινοβατείς ανάμεσα στη νοσταλγία, στην ενημέρωση, στον προβληματισμό, στο χιούμορ, στον ρεαλισμό... Ωραίος τρόπος να κλείσεις το 2013...
    Συγχαρητήρια, μοσιού, και για αυτήν την ανάρτηση και για όλες του χρόνου που φεύγει πολύ σύντομα...
    Εύχομαι πάντα τέτοια και ακόμη και καλύτερα!!! Να έχεις υγεία, δύναμη στα πόδια, σταθερότητα στα χέρια (για να τραβάς ωραίες φωτογραφίες), καθαρή ματιά και καρδιά! Και εμείς να έχουμε μάτια ξεκούραστα, διευρυμένους ορίζοντες, μνήμη και λογική!
    Να είσαι καλά!!!!!
    ΥΓ. Και για να μην ξεχνιόμαστε, πλησιάζει η ώρα που θα έρθωωωωωωωωωω!!!!!!!





    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Μαράκι. Σε ευχαριστώ που για ακόμα ένα χρόνο είχαμε την χαρά της συντροφιάς της παρέας σου. Ότι πάει καλά και μας γεμίζει συναισθηματικά δεν αλλάζει. Άρα και από την καινούρια χρονιά θα συνεχίσω με τον ίδιο τρόπο, ύφος, ήθος και μεράκι όπως την πρώτη μέρα. Η μεγαλύτερη χαρά μου όμως είναι πως μοιραζόμαστε από κοινού τις στιγμές και επικοινωνούμε όλοι μαζί.

      Καλώς να έρθεις. Όντως παραπλησίασαν οι μέρες.
      Πολλά φιλιά και τα λέμε σύντομα.

      Διαγραφή
  4. Θοδωρή συγχαρητήρια, για μιά ακόμα φορά συγκινηθήκαμε.
    Τις καλύτερες ευχές για το 2014 για σένα και τους αγαπημένους σου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Καλησπερα θοδωρη καλη χρονια, χρονια πολλα σε σενα την οικογένεια σου και τους αναγνωστες και πάντα με υγεία. Κύριε Δρουγκα χρόνια πολλά και σε εσας για την γιορτή σας...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Χρήστος Ι. Δρούγκας - Ναύπλιον01 Ιανουαρίου, 2014 19:04

      Κυρία Λάμπρου, αντεύχομαι σε σας και όλη την παρέα του " ΤΙ ΧΑΜΠΕΡΙΑ
      ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΗ " το Νέον Έτος να είναι Ειρηνικόν, γεμάτο απο τις δωρεές
      του Θεού. ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ

      Διαγραφή
  6. Αγαπητε Θοδωρη καλημερα,Χρονια Πολλα και Ευτυχισμενο το 2014!!! Πρωτη φορα σχολιαζω σε αναρτηση σου (αν και ειχαμε πιο παλια επικοινωνια...).Νομιζω οτι εκει στην Πολη εχω ενα φιλο μου,εναν συγγενη μου,εναν δικο μου ανθρωπο και μαθαινω νεα της Πολης...Ως απογονος Μικρασιατων,νιωθω οτι εισαι ο "ομφαλιος λωρος",που με συνδεει με την "Πατριδα",οπως ελεγε η γιαγια μου....Απλα με συγκινεις!!!!!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Και πάλι συγχαρητήρια Θοδωρή για τις εξαιρετικές αναρτήσεις σου οι οποίες μας κρατούν σε επαφή με την γεννέτειρα μας.
    Καλή και ευλογημένη Χρονιά και καλή δύναμη για να συνεχίχεις το πολύτιμο έργο σου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Σας ευχαριστώ όλους από καρδιας και εύχομαι σε όλους σας ενα υγιές και ευτυχές νέο έτος. Αυτές τις μέρες εκτός από την γιορτινή ατμόσφαιρα, έχω την τιμή και την χαρά να διαβάζω τα σχόλια σας, να μοιράζομαστε ευχές και να πέρνω ώθηση από τα καλά και τιμητικά σας λόγια για την συνέχεια.
    Πολλούς χαιρετισμούς σε όλους σας.
    Θοδωρής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Κ. Αλτίνογλου02 Ιανουαρίου, 2014 10:56

    Καλή Χρονιά και Υγεία. Από τότε που έγινα κοινωνός του ιστολογίου σας περιμένω πώς και πώς να λαμβάνω νέα από την Πόλη σας. Ευχαριστώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. ΄Ενα νέο φέτος εύχομαι, γεμάτο με καλημέρες, Θοδωρή
    σε όλους σας...

    Ε.-

    Το δικό μου καλά αρχίζει... αν κρίνω από την ανάρτησή σου!!!
    Μαγευτική όπως πάντα...

    Να ΄σαι καλά να μας ταξιδεύεις
    εκεί και στο χρόνο...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Ἡ ἀνάρτηση εἶναι τὸ καλύτερο δῶρο γιὰ τὴ νέα χρονιά!
    Θοδωρή, χρόνια σου πολλά! Τὸ 2014 νὰ εἶναι γεμάτο ὑγεία, χαρὰ κι εὐτυχία!

    Νῖκος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Μπράβο Θοδωρή! Καταπληκτικές φωτογραφίες του τότε και του σήμερα. Έπιασες και το θέμα που με συγκινεί περισσότερο στην Πόλη, τις εκκλησιές...

    Καλή Χρονιά σε όλους τους αναγνώστες του ιστολογίου σου καθώς και σε σένα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Να είστε καλά όλοι σας! Πολλούς Πολίτικους χαιρετισμούς και τα λέμε σύντομα. Ευχαριστώ για την συμμετοχή.
    Θοδωρής

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
    !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

    Ε ναι, επαναλαμβάνομαι. Αλλά και τι άλλο να κάνω εκτός από το να θαυμάσω τις ομορφιές που γράφεις και που σώζεις ... μοναδικά!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

    Καλά σου βράδια

    Ε.-

    ΑπάντησηΔιαγραφή